OCPD (ang. Obsessive Compulsive Personality Disorder – OCPD) to typ zaburzenia osobowości cechujący się:
• sztywnym trzymaniem się zasad i regulacji
• przytłaczającą potrzebą porządku
• niechęcią do przekazania obowiązków innym osobom
• poczuciem słuszności na temat tego, jak coś powinno zostać zrobione
Jak wyglądają objawy OCPD?
• nadmierne poświęcenie się pracy, które zaburza życie społeczne i rodzinne
• nadmierne skupienie na listach, zasadach i drobnych szczegółach
• perfekcjonizm, który zakłóca zakończenie zadań
• sztywne podążanie za moralnymi i etycznymi zasadami
• niechęć do oddelegowania zadań na innych ludzi, dopóki nie zrobią tego dokładnie tak, jak zostali o to poproszeni
• brak hojności, nadmierna i bezpodstawna oszczędność
• gromadzenie rzeczy
Diagnoza OCPD pojawia się gdy powyższe cechy prowadzą do znacznego zaburzenia funkcjonowania społecznego, zawodowego i/lub rodzinnego. Nie jest konieczne wystąpienie wszystkich objawów, aby uznać że dana osoba przejawia to zaburzenie osobowości.
Różnice między OCPD and OCD (zaburzeniem obsesyjno-kompulsyjnym):
• osoby cierpiące na OCD posiadają wgląd, są świadome tego, że niechciane myśli nie są racjonalne; osoby zmagające się z OCPD sądzą, że ich sposób postępowania jest właściwy i najlepszy z możliwych, zazwyczaj czują się dobrze z narzuconym sobie systemem zasad
• myśli, zachowania i konsekwencje, jakich obawiają się osoby z OCD nie odnoszą się zazwyczaj do trosk życia codziennego; osoby z OCPD skupiają się na podążaniu za procedurami zarządzania codziennymi zadaniami
• OCD często zakłóca kilka obszarów życia obejmujących pracę, kontakty społeczne lub rodzinne; OCPD zazwyczaj wpływa na kontakty interpersonalne, jednak sprawia że funkcjonowanie zawodowe jest bardziej efektywne. Praca sama w sobie nie cierpi w związku z cechami OCPD, zaburzenie to wpływa natomiast na relacje ze współpracownikami lub pracodawcami
• zazwyczaj osoby cierpiące na OCPD nie widzą potrzeby leczenia. Sądzą, że gdyby wszyscy wokoło podążali za ich regułami wszystko byłoby w porządku! Dopiero groźba utraty pracy lub związku z powodu konfliktów interpersonalnych może motywować do terapii. Różnicuje to je od osób cierpiących na OCD, które czują się torturowane przez niechciane myśli i rytuały i są bardziej świadome nieracjonalności oczekiwań jakie wiążą się z objawami często czując z tego powodu winę
• członkowie rodziny osób z OCPD czują się często nadmiernie krytykowani i kontrolowani. Podobnie do życia z osobą cierpiącą na OCD, poddanie się wymaganiom osoby z OCPD może być bardzo frustrujące i niepokojące, co często prowadzi do konfliktu
Jak wiele osób cierpi na OCPD?
• szacuje się, że około 1 na 100 osób w Stanach Zjednoczonych zmaga się z OCPD
• OCPD jest diagnozowane dwa razy częściej u mężczyzn niż u kobiet
• wiele osób prezentuje cechy OCPD nie otrzymując pełnej diagnozy tego zaburzenia osobowości
Jakie są przyczyny OCPD?
•nie zidentyfikowano pojedynczej przyczyny tego zaburzenia
• wiele teorii sugeruje, że osoby z OCPD były wychowywane prze niedostępnych rodziców, którzy byli nadmiernie kontrolujący lub opiekuńczy. W dzieciństwie mogli być również surowo karani. Cechy OCPD mogły rozwinąć się jako pewien rodzaj mechanizmu obronnego, w celu uniknięcia kary poprzez bycie „perfekcyjnym” i posłusznym
• czynniki genetyczne mogą odgrywać pewną rolę, jednak temu zagadnieniu to poświęcono do tej pory wiele badań
• czynniki kulturowe również mogą wpływać na rozwój zaburzenia. Społeczności lub religie, które są bardzo autorytatywne i ograniczone surowymi zasadami mogą wpływać na rozwój osobowości we wczesnym dzieciństwie. Uwaga: nie wszystkie społeczności opierające się na surowych zasadach są dysfunkcjonalne. Cechy OCPD mogą być nagradzane w takim społecznym czy religijnym kontekście
Jak wygląda leczenie?
• Psychoterapia – terapia poznawczo-behawioralna (CBT) i techniki powiększające wgląd (na przykład terapia psychodynamiczna) mogą być pomocne w przypadku wielu osób. Celem jest tutaj osłabienie sztywnych oczekiwań i nauka jak cenić bliskie związki, rekreację i zabawę z mniejszym naciskiem na pracę i produktywność
• Leczenie farmakologiczne – Selektywne inhibitory wychwytu serotoniny (SSRIs) mogą być skuteczne w połączeniu z terapią zmniejszając nadmierne przywiązanie do szczegółów i sztywność
• Relaksacja – specyficzne techniki oddychania i relaksacji mogą zmniejszyć poczucie pilności i stresu doświadczanego w przypadku OCPD
Jakie są prognozy?
• istnieje kilka badań na dużą skalę z udziałem osób cierpiących na OCPD. Sugerują one, że leczenie prowadzi do większego wglądu w to, jak objawy OCPD wpływają na inne osoby
• często dopiero groźba utraty relacji lub pracy motywuje osoby z OCPD do poszukiwania leczenia, ponieważ zazwyczaj nie dostrzegają one niczego złego w tym jak postępują. Psychoterapia jest obiecująca, gdy istnieje motywacja do zmiany.